HALT- jak wzmacniać odporność na stres? Wskazówki na czas epidemii

Odporność na stresujące wydarzenia jest szczególnie ważna teraz, kiedy w związku z pandemią wszystkim towarzyszy niepokój o zdrowie swoje i bliskich, lęk przed tym, co przyniesie przyszłość, a także narastająca frustracja związana z ograniczeniami w poruszaniu się. Sytuacja jest tym trudniejsza, że mocno utrudnione jest korzystanie z tych metod rozładowania napięcia i radzenia sobie ze stresem, które polegały na aktywności fizycznej. Nie można pójść na długo spacer po parku, na jogging czy skorzystać z siłowni.

Tym cenniejsze są wszelkie sposoby wspierające budowanie i wzmacnianie odporności na stres. Bardzo pomocnym narzędziem w tym zakresie jest program HALT.

HALT to model zaczerpnięty z terapii uzależnień. Pomaga osobom uzależnionym od różnych substancji psychoaktywnych lub borykającym się z uzależnieniami behawioralnymi utrzymać zdrowe nawyki i zapobiegać nawrotowi choroby.

Program HALT jest na tyle uniwersalny, a zarazem prosty w zastosowaniu, że z powodzeniem mogą (czy wręcz powinny, w obecnej sytuacji!) stosować go wszyscy.
Jest zestawem praktycznych wskazówek stanowiących wsparcie w zapobieganiu nawrotom uzależnienia, ale także budowaniu odporności na stres, prowadzeniu zdrowego stylu życia.

Nazwę programu HALT bardzo łatwo zapamiętać dzięki skojarzeniom zaczerpniętym z języka niemieckiego i angielskiego.

Słowo halt w języku niemieckim ma dwa znaczenie. Czasownik halt! oznacza stój!, natomiast der Halt to oparcie, podpora. Program HALT ma zatem pomóc osobie stosującej jego zalecenia zatrzymać zachowania niesłużące zdrowiu, stanowiąc podporę i wsparcie w budowaniu zdrowego stylu życia i wzmacnianiu indywidualnej odporności na stres.

Sam program też jest prosty, a stosowanie go nie wymaga żadnej wielkiej filozofii. Jest tak prosty, że wydaje się wręcz banalny, a przy tym jest niesamowicie skuteczny. Wystarczy tylko konsekwentnie stosować zawarte w nim wskazówki.

HALT to skrót od pierwszych liter czterech wyrazów:

• H – ungry (głodny)
• A – ngry (zły)
• L - onely (samotny)
• T- ired (zmęczony)

Co to oznacza w praktyce?

Hungry - głodny

Głód i pragnienie są podstawowymi potrzebami organizmu. Znajdują się na samym dole piramidy potrzeb Maslowa, a więc muszą być zaspokojone w pierwszej kolejności, w innym przypadku, jeśli ich zaspokojenie jest utrudnione lub zagrożone, człowiek nie jest się w stanie skupić na czymkolwiek innym.

Dla organizmu głód jest czynnikiem stresującym. Dlatego szczególnie teraz, kiedy innych stresów nam nie brakuje, powinniśmy dbać o właściwe nawyki żywieniowe. Dietetycy zalecają, aby odżywiać się regularnie, spożywając 5 posiłków dziennie i dostarczając odpowiedniej ilości wody (2 litry dziennie). Zaspokajając energetycznie zapotrzebowanie organizmu, dostarczasz mózgowi paliwa i dzięki temu może sprawniej rozwiązywać problemy, jakie stawia przed nim rzeczywistość. Warto zadbać o to, aby posiłki były pełnowartościowe i urozmaicone. Podczas przymusowego odosobnienia w domu dobrze zapewnić sobie spożywczą odmianę.

Angry – zły

Wbrew pozorom wcale nie chodzi o to, aby się nie złościć czy złości unikać. Zwłaszcza, że złość jest jedną z podstawowych ludzkich emocji. Stanowi dla organizmu i psychiki ważny sygnał alarmowy. Złość to informacja: moje potrzeby zostały zagrożone, granice przekroczone, ktoś czyni zamach dla ważnych dla mnie wartości. W tej wskazówce chodzi o to, aby pozwolić sobie na doświadczanie złości (bez udawania, że jej nie czujesz), jednocześnie troszcząc się o właściwy sposób jej uzewnętrzniania.

Warto wyrażać ją w sposób asertywny. Idealnie sprawdza się przy tym komunikat JA: jestem wkurzona, czuję złość, irytuję się, jestem wściekły. Złości nie należy tłumić, bo przechowywana ma tendencję do tego, aby wybuchnąć w najmniej spodziewanym momencie.

Jeśli to możliwe warto złość rozładować w działaniu: poćwiczyć (internet jest pełen ćwiczeń online) czy walnąć pięścią w poduszkę.

Lonely - samotny

Wsparcie bliskich osób to jeden z najistotniejszych zasobów w radzeniu sobie ze stresem. O relacje warto zadbać szczególnie teraz, kiedy nie możemy się spotykać i dzielić wspólnych aktywności z przyjaciółmi. Ale od czego jest telefon i internet? Bliskie i ważne relacje to pokarm dla duszy. Nie zamykajcie się w poczuciu osamotnienia - wychodźcie z inicjatywą kontaktu, rozmawiajcie, plotkujcie, śmiejcie. Dzięki temu będziecie mieć więcej energii,a motywacja do działania wzrośnie.

Tired - zmęczony

Równowaga między pracą a relaksem to podstawa dobrego samopoczucia. Kiedy jesteś przemęczony, nie masz po prostu siły na działanie i rozwiązywanie kolejnych problemów. Chociaż z powodu sytuacji epidemiologicznej wszyscy musimy siedzieć w domu i wiele osób pracuje online, to nie oznacza, że cały czas jesteśmy w pracy. Dbaj o to, aby robić obie przerwy i pozwalać sobie na odpoczynek. Nie rób nic przez 10 minut, wyjrzyj przez okno, posłuchaj muzyki, zadzwoń do znajomych pobądź chwilę w samotności, aby odpocząć od nieustannej obecności innych członków rodziny.

Hungry, angry, lonely, tired - na te cztery elementy powinniśmy zwrócić szczególną uwagę, aby czuć się lepiej i mieć więcej sił do mierzenia się z codziennym stresem i frustracjami.

I jeszcze jedno: każda trudna sytuacja kiedyś się skończy. Zbieraj siły i dobrą energię na później :)

Wasza psycholog.

Ten temat jest dla Ciebie ważny? Potrzebujesz zmian w swoim życiu? Chcesz zrozumieć przyczyny i znaleźć rozwiązania? Umów się na konsultację!