Sprawdź swoją samoocenę - kwestionariusz Rosenberga na psychologicznym blogu

W psychologii samoocenę definiuje się jako względnie stalą uogólnioną postawę w stosunku do samego siebie. Samoocena mocno wpływa na nastrój, a także reguluje zachowania jednostki. Można wyróżnić dwa rodzaje postaw związanych z samooceną:

• Samoodtrącenie - pojawia się w dialogu wewnętrznym jednostki jako automatyczna myśl niosąca negatywne, "dołujące" treści: jesteś gorszy, nie uda ci się, nie dasz rady, inni są lepsi, jesteś beznadziejny, nie zasługujesz na nic dobrego, na pewno ci się nie uda. Wiąże się z doświadczaniem poczucia krzywdy, winy, niższości, odczuwaniem pretensji i żalu do siebie, nie docenianiem własnych sukcesów i wyolbrzymianiem porażek, nienawiścią do siebie.
• Samoakceptacja - postawa, w której jednostka w dialogu wewnętrznym wspiera siebie przy pomocy budujących i konstruktywnych komunikatów pod własnym adresem: jestem w porządku, poradzę sobie, mam prawo być sobą, zasługuję na miłość, szczęście, szacunek, sukces, przyjaźń, dobrą pracę, udany związek, mam prawo wyrażać swoje emocje i zaspokajać potrzeby, jestem tak samo ważny jak inni. Osoby akceptujące siebie mają pozytywne zdanie o sobie i dobre samopoczucie.

Podstawą samooceny jest samowiedza czyli zespół sądów i opinii, które jednostka odnosi do własnej osoby. Mogą one dotyczyć właściwości fizycznych, psychicznych i społecznych jednostki, czyli na przykład tego, co człowiek sądzi o swoim wyglądzie, urodzie, sylwetce, kondycji, inteligencji, sile i odporności, uzdolnieniach, umiejętnościach społecznych itd.

Samoocena jest pozytywną lub negatywną postawą wobec Ja, rodzajem globalnej oceny siebie. Wysoka samoocena oznacza przekonanie, że jest się „wystarczająco dobrym”, wartościowym człowiekiem, co niekoniecznie jest równoznaczne z tym, że osoba z wysoką samooceną uważa siebie za lepszą od innych. Niska samoocena oznacza
niezadowolenie z siebie, odrzucenie własnego Ja.

Skutkiem samooceny dokonywanej przez jednostkę jest stan psychiczny określany jako poczucie własnej wartości.

Pomiaru samooceny można dokonywać na dwóch wymiarach: wysokości i pewności (stabilności). Samoocena może być zatem:

• wysoka i pewna / stabilna,
• wysoka i niepewna / niestabilna
• niska i pewna stabilna,
• niska i niepewna / niestabilna.

Stabilność czyli trwałość samooceny odgrywa większą rolę w zakresie regulacji zachowań jednostki niż sama jej wysokość.

Adekwatnie wysoka i stabilna samoocena stanowi jeden najważniejszych psychologicznych zasobów, jakimi człowiek może dysponować. Sprzyja zdrowiu, wzmacniając odporność na stresujące wydarzenia i dając odwagę do życia w zgodzie ze sobą.

Jednym z najbardziej znanych narzędzi do jej diagnozy jest kwestionariusz do badania ogólnego poziomu samooceny Morrisa Rosenberga (SES od Self-Esteem Scale), ceniony za rzetelność, trafność i łatwość stosowania.

Kwestionariusz składa się z 10 stwierdzeń diagnostycznych. Zadaniem osoby badanej jest wskazać na czterostopniowej skali, w jakim stopniu zgadza się z każdym z tych zdań:

• zdecydowanie się zgadzam
• zgadzam się
• nie zgadzam się
• zdecydowanie się nie zgadzam.

Pytania kwestionariusza:

1. Uważam, że jestem osobą wartościową przynajmniej w takim samym stopniu, co inni.
2. Uważam, że posiadam wiele pozytywnych cech.
3. Ogólnie biorąc jestem skłonny/skłonna sądzić, że nie wiedzie mi się.
4. Potrafię robić różne rzeczy tak dobrze, jak większość innych ludzi.
5. Uważam, że nie mam wielu powodów, aby być z siebie dumnym/dumną.
6. Nie mam zbyt wielu powodów, żeby się lubić.
7. Ogólnie rzecz biorąc, nie wiedzie mi się.
8. Chciałbym/chciałabym mieć więcej szacunku dla samego siebie.
9. Czasami czuję się bezużyteczny/bezużyteczna.
10 Niekiedy uważam, że jestem do niczego.

Klucz:
Pytania 1 do 5

• zdecydowanie się zgadzam - 4 pkt, 
• zgadzam się - 3 pkt, 
• nie zgadzam się - 2 pkt,
• zdecydowanie się nie zgadzam - 1 pkt

Pytania 6 do 10:

• zdecydowanie się zgadzam - 1 pkt
• zgadzam się - 2 pkt
  
• nie zgadzam się - 3 pkt
• zdecydowanie się nie zgadzam - 4 pkt

Wyniki:

• 30 do 40 punktów - dobra samoocena
• 26 do 29 punktów - średnia samoocena 
• 25 lub mniej punktów - niska samoocena

Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego podaje, że zgodnie z informacjami zawartymi na stronie Uniwersytetu Maryland arkusz testowy Skali Samooceny Rosenberga może być bezpłatnie wykorzystywany do celów badawczych. Można go pobrać bezpłatnie, wydrukować i powielać.


Więcej postów o podobnej tematyce na psychologicznym blogu:

• Jesteś kimś wyjątkowym ->
• Gdzie szukać poczucia własnej wartości? ->
• Odwaga bycia sobą ->
• Jeśli jestem tym, co posiadam i to stracę, czym wówczas będę? - Fromm zachęca do refleksji ->
• Ty jesteś ty, a ja jestem ja - wolność i trudna sztuka bycia sobą ->
• A może by tak więcej wyrozumiałości? ->

Zapraszam do lektury, Wasza psycholog

Ten temat jest dla Ciebie ważny? Potrzebujesz zmian w swoim życiu? Chcesz zrozumieć przyczyny i znaleźć rozwiązania? Umów się na konsultację!