Dlaczego edukacja zdrowotna jest potrzebna?

Od września 2025 roku w polskich szkołach pojawił się nowy przedmiot: edukacja zdrowotna. To jedna z ważniejszych zmian w ostatnich latach w systemie edukacji, bo dotyka bezpośrednio spraw, które w praktyce decydują o jakości życia, bezpieczeństwie i dobrostanie uczniów.

Dla jednych to długo wyczekiwany krok w stronę nowoczesnej szkoły, dla innych niepotrzebny eksperyment. Spróbujmy więc na spokojnie przeanalizować, dlaczego edukacja zdrowotna jest potrzebna, jakie cele ma realizować i co w rzeczywistości kryje się w jej podstawie programowej.

Edukacja zdrowotna - co to takiego?

Przedmiot wprowadzono od klasy IV szkoły podstawowej aż po szkoły średnie. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu, a ich treści zostały opracowane wspólnie przez Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz Ministerstwo Zdrowia.

Podstawa programowa obejmuje 11 bloków tematycznych:

• Styl życia a zdrowie – dieta, aktywność fizyczna, sen, profilaktyka chorób.
• Zdrowie psychiczne i emocjonalne – radzenie sobie ze stresem, higiena psychiczna, wsparcie.
• Relacje i komunikacja – asertywność, rozwiązywanie konfliktów, współpraca.
• Dojrzewanie i rozwój człowieka – zmiany biologiczne i emocjonalne w okresie dorastania.
• Higiena i profilaktyka – higiena osobista, szczepienia, badania profilaktyczne.
• Bezpieczeństwo w sieci – ochrona prywatności, krytyczne myślenie, reagowanie na cyberprzemoc.
• Uzależnienia – profilaktyka używek oraz uzależnień behawioralnych (gry, media społecznościowe).
• Zdrowie seksualne i reprodukcyjne – wiedza biologiczna, profilaktyka chorób, zgoda i granice.
• Odpowiedzialność za zdrowie – jak korzystać z systemu ochrony zdrowia, jak si umawiać do lekarza.
• Ekologia a zdrowie – wpływ środowiska naturalnego na zdrowie człowieka.
• Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc – praktyczne umiejętności ratowania życia.

Już na pierwszy rzut oka widać, że zakres treści jest bardzo szeroki i daleki od tego, co krytycy określają mianem „deprawacji”. To raczej praktyczna instrukcja obsługi zdrowia (fizycznego i psychicznego) dla młodego człowieka.

Dlaczego taki przedmiot jest potrzebny?

a) Brak systematycznej wiedzy o zdrowiu
Dotąd kwestie zdrowotne pojawiały się fragmentarycznie – trochę w biologii, trochę na WF-ie, czasem na godzinie wychowawczej. Brakowało spójnego przedmiotu, który łączyłby wiedzę o ciele, psychice i społeczeństwie. Edukacja zdrowotna uzupełnia tę lukę.

b) Rosnące wyzwania cywilizacyjne
Choroby cywilizacyjne (otyłość, cukrzyca typu 2, choroby serca) dotykają coraz młodsze osoby. Profilaktyka i wiedza o stylu życia są tu kluczowe.
Zdrowie psychiczne młodzieży (wzrost depresji, lęków i kryzysów psychicznych) wymaga, by młodzi wiedzieli, jak szukać pomocy i jak o siebie dbać.
Uzależnienia od substancji i technologii. Szkoła ma szansę pokazać, jak rozpoznawać zagrożenia i reagować zanim będzie za późno.

c) Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc
Znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy to umiejętność ratująca życie. Dzięki edukacji zdrowotnej każdy uczeń ma szansę zdobyć podstawowe kompetencje ratownicze.

d) Równość szans
Nie każde dziecko ma dostęp do rzetelnej wiedzy w domu. Szkoła wyrównuje szanse – niezależnie od tego, czy rodzice potrafią wytłumaczyć, jak działają szczepienia, albo jak radzić sobie ze stresem.

Społeczne korzyści edukacji zdrowotnej

Zdrowsze społeczeństwo – mniej chorób przewlekłych, mniejsze koszty leczenia.
Świadomi obywatele – osoby znające swoje prawa i obowiązki wobec zdrowia są mniej podatne na manipulacje i dezinformację.
Bezpieczniejsze dzieci i młodzież – wiedza o granicach i zgodzie chroni przed przemocą i nadużyciami.
Większa odporność psychiczna – młodzi uczą się strategii radzenia sobie z presją i stresem.

Co myślą Polacy?

Według sondażu SW Research dla Onetu (sierpień 2025), większość społeczeństwa nie podziela obaw Episkopatu przed „systemową deprawacją”:

• 22,6% uważa, że to zagrożenie.
• 48,6% odpowiada: nie, to przesada.
• Reszta nie zna sprawy lub nie ma zdania.

Co ciekawe, najwięcej obaw jest w mniejszych miejscowościach, najmniej w dużych miastach.

Podsumowanie

Edukacja zdrowotna to nie ideologia ani rewolucja obyczajowa. To przemyślany, szeroki program, który: daje dzieciom i młodzieży rzetelną wiedzę, rozwija praktyczne umiejętności i przygotowuje do życia w dzisiejszym dynamicznym i wymagającym świecie.

To inwestycja w przyszłość, bo zdrowe, świadome, odpowiedzialne społeczeństwo to nie tylko mniejsze wydatki na leczenie, ale też większa odporność na kryzysy i manipulacje. Wiedza nigdy nie deprawuje. Deprawuje ignorancja. Dlatego edukacja zdrowotna jest potrzebna i to bardziej, niż nam się wydaje.

Wasza psycholog ❤

Ten temat jest dla Ciebie ważny? Potrzebujesz zmian w swoim życiu? Chcesz zrozumieć przyczyny i znaleźć rozwiązania? Umów się na konsultację!