Jak się okazuje, już starożytni znali wartość doceniania tego, co się ma. Mądrość płynącą z tej maksymy Epikura docenia i dziś niejeden filozof, a dobry psycholog może w trakcie psychoterapii zaproponować swoim pacjentom refleksję nad umiejętnością cieszenia się tym, co się ma.
Docenianie to ważna umiejętność, pozwalająca uważniej spojrzeć na relacje, którymi się otaczamy oraz przedmioty, które posiadamy. I poszukać odpowiedzi na pytanie, czym jest dla mnie szczęście?
Urodzony na greckiej wyspie Samos Epikur zachęca nas, tak jak i uczniów swojej szkoły, do zastanowienia się na tym, czym dla nas jest szczęście i jak można je osiągnąć. Zdaniem Epikura całe dobro i zło wynika z odczuwania przyjemności i bólu.
Jako wskazówki etyczne Epikur podaje zasadę zminimalizowania bólu i maksymalizacji szczęścia, zarówno swojego, jak i innych. Jego zdaniem:
Nie da się wieść przyjemnego życia, jeśli nie żyje się mądrze, dobrze i sprawiedliwie i nie da się żyć mądrze, dobrze i sprawiedliwie, nie żyjąc przyjemnie.
Jednym z celów, jakie uważał za istotne, była ataraksja. To greckie pojęcie oznacza brak niepokoju, brak zamętu. Była dla niego ideałem wewnętrznego spokoju człowieka. Ową równowagę, stan doskonały i tożsamy ze szczęściem można było według niego osiągnąć wyzbywając się nadmiernych pragnień oraz lęku przed śmiercią i cierpieniem, swoje szczęście budując natomiast na poszukiwaniu i znajdowaniu radości duchowych, a więc takich, których źródłem jest cnota i rozum.
Z takim podejściem, jakie miał do szczęścia Epikur, można się zgadzać, można się nie zgadzać, ale niezależnie od tego, warto potraktować je jako inspirację do własnych rozważań na temat szczęścia, osobistej hierarchii wartości, a także celów życiowych. Jako psycholog, zachęcam moich pacjentów do zadawania sobie pytań:
- Co jest dla mnie ważne?
- Jak rozumiem swoje szczęście?
- W jaki sposób chcę je osiągnąć?
- Co mi w tym pomaga, a co przeszkadza?
- Czy cieszę się tym, co mam?
- Co dobrego jest w mojej codzienności?
ps. Co ciekawe, Epikur był jednym z pierwszych propagatorów egalitaryzmu. Dziś definiujemy ten podgląd społeczno-polityczny jako zasadę równości między ludźmi i wydaje się nam ona dość oczywista, ale w czasach współczesnych Epikurowi taki podgląd wcale nie był powszechny. Filozof dawał mu wyraz przyjmując do swojej szkoły również kobiety i niewolników. Warto wiedzieć, że wiele z jego pomysłów na temat nauki, metody naukowej, a także natury i fizyki było zapowiedzią pojęć naukowych ważnych również w naszych czasach.
| ||||
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz